Çoklu Konut
ve Otel Projesi
Sektör
Kamusal ve Özel
Konum
Konya Türkiye
Yıl
2021
Site Alanı
20.000 m²
İnşaat Alanı
200.000 m²
Tasarım Ekibi
Yasemin Işık
Mehmet Mert Işık
Etibank ile Rus Tiajpromexport arasında 1967 yılında yapılan ikili anlaÅŸmadan itibaren, Eti Alüminyum tesisleri etaplar halinde inÅŸa edilmeye baÅŸlanmıştır. Tesiste çalışacak hem mavi hem beyaz yakalı çalışanlara ayrılacak olan lojmanlar, 1971 senesinden itibaren çok katlı iÅŸçi lojmanları ile baÅŸlayarak aÅŸama aÅŸama tamamlanmıştır.
Eti Alüminyum’un sosyal konut ve tesisleri, endüstriyel yerleÅŸkeye 1 km uzaklıkta, geniÅŸ bir alanda projelendirilmiÅŸtir. Son derece geniÅŸ kapsamlı (ilkokul, kreÅŸ, cami, yeÅŸil alanlar, ilkokul, lokal, misafirhane )sosyal tesislerle donatılmış bu yerleÅŸke, günümüzde ilk defa gören birine yetiÅŸmiÅŸ kara çam aÄŸaçlarının içinde koruluk bir alanda kurulmuÅŸ sevimli ancak eskimiÅŸ orta alt kalitede yapılardan ötürü yorgun bir izlenim vermektedir.
ÖzelleÅŸtirme yapılırken, çok katlı sosyal tesisler (yandaki ÅŸemada sosyal tesis tip 1, tip 2 ve 3lerin tamamı) kamu yararına belediyeye bedelsiz terk edilmiÅŸtir. Brüt 115, net (yığma yapı sisteminden ötürü) 100 m² civarında TÄ°P4 olarak adlandırılmış beyaz yakalı, ailesi olan personel için lojmandan 42 adet, TÄ°P5 olarak adlandırılmış yaklaşık 2 adet lojman üst düzey yöneticilere ayrılmıştır. Bu lojmanlarla beraber misafirhane 2005-2010 arasında tadilat görmüÅŸ olsa da, artık altyapı sorunları, eski inÅŸai tekniklerin, malzemelerinin ve yaÅŸlanmanın getirdiÄŸi mekanik sıkıntılar (en baÅŸta kışın -25 dereceyi gören ilçede, ısı yalıtımsız 29cm yığma tuÄŸladan yapılmış olması) yapıların yenilenmesi gerekliliÄŸini gündeme getirmiÅŸtir.
Åžekil 1. Önceki durumu gösteren arazi analizine iliÅŸkin ÅŸema ve fotoÄŸraflar, SeydiÅŸehir Etibank Alüminyum Tesisleri YerleÅŸkesi Sosyal Konutları Mekân Analizi https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/236203 adresinden alınmıştır.
Tasarıma baÅŸlarken, yaptığımız araÅŸtırma ve analizlerden sonra ilk kararımız yetiÅŸmiÅŸ aÄŸaçlara dokunmamak için, konukevi de dâhil olmak üzere bütün yapıları eski izlerinin üstüne yapmaktı. Belediyeden emsal artırımı olmadan, sadece tek katlı yapıları iki katlı yapabilme (h=6.50m) ön izni alınmıştı. Buna dayanarak eskilerinden biraz daha büyük taban alanına sahip ama daha az sayıda müstakil, 2 katlı evler yapmaya karar verdik. Sonuçta, 42 adet yerine 26 adet 4+1,yaklaşık 150 m² net kullanım alana sahip yapılar tasarlandı. Eski planda ana trafiÄŸin olduÄŸu ve 7.20m geniÅŸliÄŸindeki yola mutfak;salon ve ebeveyn yatak odası ana yola bakıyordu. Yolun karşısında diÄŸer sıra 2+1 lojmanlar olduÄŸu için mahremiyet sıkıntısı vardı. Planlamada bizi bu ihtiyaç yönlendirdi ve giriÅŸ, araç yolu ve 1.katta koridorun baktığı neredeyse tamamen kapalı bir cephe oluÅŸturduk. Salonun açıldığı veranda, 1.katın saçak gibi üzerinde konumlanmasıyla, hem kötü hava ÅŸartlarından korundu, hem de arka bahçe ön bahçe arasında yarı geçirgen bir iliÅŸki kuruldu. Yatak odalarının tamamını üst kata alarak, akÅŸam kullanımında hane halkına ses ve misafir trafiÄŸi açısından mahremiyet ve özerklik saÄŸladık. Eski üst düzey yönetici lojmanları da, sadece iki adet oldukları için, genel bütünlüÄŸü saÄŸlamak adına neredeyse hiç sezdirmeden saçağın altının yaÅŸam alanı haline dönüÅŸmesiyle 5+1 bir plana sahip oldu.
​
Eski konukevi, arazinin en güney ucunda yarım L formda giriÅŸin olduÄŸu yol tarafından zemin ve 1 olmak üzere 2 katlı, kotlanmadan ötürü alt bahçe tarafından 3 katlı bir planlamaya sahipti. Yapının izini olduÄŸu gibi korumanın, kat artırımına gitmeden sosyal mekânları arttırmanın ve çeÅŸitlendirmenin daha estetik bir yolunu aradık. Eski konukevinin uzun olan bloÄŸundaki yatak odası sayısını 4 adet azaltarak, eÄŸimli bir çatı bahçesinin saklayarak sıradan bir otel bloÄŸu izlenimi oluÅŸturmaktan kaçındık. Eski yapı ile aynı mantıkla, eklem yapısı olarak adlandırabileceÄŸimiz orta blokta, Z ve -1.katlarda giriÅŸ, lounge, toplanma alanı, oyun odası, restoran, seminer/kurs odası , ve ana mutfaÄŸa baÄŸlı bir hobi mutfağı tasarlayarak ufak ama arttırılmış fonksiyonlu bir sosyal tesis kurduk. Konukevine yaslanan, ama ayrı bir giriÅŸi olan apartman bloÄŸu, bilerek arazide bu bölgeye yerleÅŸtirildi. Ä°çinde, 3 adet 2+1, 5 adet 3+1 barındıran bu blok istenirse geçici görevle ailesiyle gelen çalışanlara ayrılabilecek, ya da 4+1 plan tipinin fazla geleceÄŸi genç ailelere ev olabilecek ÅŸekilde tasarlandı.
Peyzaj düzenlemesinde ise, eski düzende konukevine servis almak için araziye girerek alt kottaki arka bahçenin yarısını ortadan biçen yol kaldırıldı. Onun yerine, konukevi ve apartman bloÄŸunun giriÅŸleri çok daha kısa ve düz olacak ÅŸekilde baÅŸka bir köÅŸeden alındı. Böylece arka bahçe, bütün kullanıcıların kullanım alanına katıldı, burada kullanım çeÅŸitliliÄŸine ev sahipliÄŸi yapması için bir amfi tiyatro tasarlandı. Konukevinin çatısına hem ana giriÅŸin yanından, hem de arazinin kuzey yönünden geliÅŸi alıp kullanımı kolaylaÅŸtırması için yeÅŸil çatılı rampalar yapıldı.
​
Sosyal tesisi oluÅŸturan eklem kütlesinin çatısı da burada bir ufak eÄŸlence ve manzara terasına dönüÅŸtü. Bütün arazide, yaya ve araç yolları tekrar düzenlendi. Konukevinde eskiden 40 odaya 3 adet olarak düzenlenen açık otopark, 30 araçlık bir kapasiteye kavuÅŸturuldu. Ayrıca, bütün konutlar için yeterince açık otopark alanı yoktu. Bunu düzeltmek için hem evlerin giriÅŸlerine araç yolları ekledik, hem de yolların kenarlarında aÄŸaç olmayan yerlerde niÅŸler düzenleyerek otopark ihtiyacını giderdik.
Referanslar
Navruz, G., & Uysal, M. (2011). Seydiúehir Etibank Alüminyum Tesisleri YerleÅŸkesi Sosyal Konutları Mekân Analizi. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi , 27(3).
​
